Schroefdraad standaarden en tapgattoleranties
Schroefdraadstandaarden
Tapgereedschappen worden geproduceerd in vijf verschillende standaarden: ISO, ANSI, DIN, DIN/ANSI en JIS. DIN en ISO zijn algemeen gangbaar wereldwijd, ANSI komt het meest voor op Amerikaanse markten en JIS op de Aziatische markt.
- ISO, ANSI en JIS kennen een behoorlijk korte OAL (overall length (totale lengte)) en lijken sterk op elkaar, behalve de schachtdiameter, welke in inch is voor ANSI en metrisch voor ISO en JIS
- DIN is een lange versie, met metrische schachtdiameter
- DIN/ANSI is een mix van beide, met ANSI schachtdiameter en de lengte van DIN

ISO, ANSI, JIS

DIN, DIN/ANSI
ISO-schacht en vierkante afmetingen

2.50 | 2.00 | M1 | ||||
M1.2 | ||||||
M1.4 | ||||||
M1.6 | Nr. 0 | |||||
M1.8 | ||||||
M2 | Nr. 1 | |||||
2.80 | 2.24 | M2.2 | Nr. 2 | |||
M2.5 | Nr. 3 | |||||
3.15 | 2.50 | M3 | Nr. 4 Nr. 5 | M3 | ||
3.55 | 2.80 | M3.5 | Nr. 6 | M3.5 M4 | ||
4.00 | 3.15 | M4 | M5 | |||
4.50 | 3.55 | M4.5 | Nr. 8 | M6 | ||
5.00 | 4.00 | M5 | Nr. 10 3/16 | |||
5.60 | 4.50 | M5.5 | Nr. 12 7/32 | M7 | ||
6.30 | 5.0 | M6 | 1/4 | M8 | ||
7.10 | 5.60 | M7 | 9/32 | |||
8.00 | 6.30 | M8 | 5/16 | M10 | G1/8 | Rc 1/8 |
9.00 | 7.10 | M9 | M12 | |||
10.00 | 8.00 | M10 | 3/8 | G1/4 | Rc1/4 | |
8.00 | 6.30 | M11 | 7/16 | |||
9.00 | 7.10 | M12 | 1/2 | |||
11.20 | 9.00 | M14 | 9/16 | M14 | ||
12.50 | 10.00 | M16 | 5/8 | M16 | G3/8 | Rc3/8 |
14.00 | 11.20 | M18 M20 | 11/16 3/4 | M18 M20 | ||
16.00 | 12.50 | M22 | 7/8 | M22 | ||
18.00 | 14.00 | M24 | 1” | M24 | G5/8 | Rc5/8 |
20.00 | 16.00 | M27 M30 | 1 1/8 | M27 M30 | G3/4 | Rc3/4 |
22.40 | 18.00 | M33 | 1 1/4 | G7/8 | Rc7/8 | |
25.00 | 20.00 | M36 | 1 3/8 | G1” | Rc1” | |
28.00 | 22.40 | M39 M42 | 1 1/2 |
DIN schacht en vierkant afmetingen

2.5 | 2.1 | M1 | M1 | |||||
M1.1 | M1.1 | |||||||
M1.2 | M1.1 | M3.5 | M3.5 | 1/16 | ||||
M1.4 | M1.1 | |||||||
M1.6 | M1.6 | |||||||
M1.8 | M1.8 | |||||||
2.8 | 2.1 | M2 | M2 | |||||
M2.2 | M2.2 | M4 | M4 | 3/32 | 5/32 | |||
M2.5 | M2.5 | |||||||
3.20 | 2.4 | 3/16 | ||||||
3.50 | 2.70 | M3 | M3 | M5 | M5 | |||
4.00 | 3.00 | M3.5 | M3.5 | 1/8 | ||||
4.50 | 3.40 | M4 | M4 | M6 | M5.5 | 5/32 | 1/4 | |
6.00 | 4.90 | M5 M6 M8 | M5 M6 | M8 | M8 | 3/16 | 5/16 | |
7.00 | 5.50 | M10 | M10 | M9 M10 | 1/4 | 3/8 | ||
8.00 | 6.20 | M8 | 5/16 | 7/16 | ||||
9.00 | 7.00 | M12 | M12 | M12 | 3/8 | 1/2 | ||
10.00 | 8.00 | M10 | ||||||
11.00 | 9.00 | M14 | M14 | M14 | 9/16 | |||
12.00 | 9.00 | M16 | M16 | M16 | 5/8 | |||
14.00 | 11.00 | M18 | M18 | M18 | 3/4 | |||
16.00 | 12.00 | M20 | M20 | M20 | ||||
18.00 | 14.50 | M22 M24 | M22 M24 | M22 M24 | 7/8 | |||
20.00 | 16.00 | M27 | M27 | M27 M28 | 1” | |||
22.00 | 18.00 | M30 | M30 | M30 | 1 1/8 | |||
25.00 | 20.00 | M33 | M33 | M33 | 1 1/4 | |||
28.00 | 22.00 | M36 | M36 | M36 | 1 3/8 | |||
32.00 | 24.00 | M39 M42 | M39 M42 | M39 M42 | 1 1/2 1 5/8 | |||
36.00 | 29.00 | M45 M48 | M45 M48 | M45 M48 | 1 3/4 1 7/8 | |||
40.00 | 32.00 | M52 | M52 | 2 | G 1 3/4 | |||
45.00 | 35.00 | G 2 | ||||||
50.00 | 39.00 | G 2 1/4 G 2 1/2 G 2 3/4 G 3” |
ANSI schacht en vierkante afmetingen

0.141 | 0.11 | Nr. 0 | M1.6 | |
Nr. 1 | M1.8 | |||
Nr. 2 | M2 | |||
Nr. 3 | M2.5 | |||
Nr. 4 | ||||
Nr. 5 | M3 | |||
Nr. 6 | M3.5 | |||
0.168 | 0.131 | Nr. 8 | M4 | |
0.194 | 0.152 | Nr. 10 | M5 | |
0.220 | 0.165 | Nr. 12 | ||
0.255 | 0.191 | 1/4 | M6 | |
0.318 | 0.238 | 5/16 | M7 | |
M8 | ||||
0.381 | 0.286 | 3/8 | M10 | |
0.323 | 0.242 | 7/16 | ||
0.367 | 0.275 | 1/2 | M12 | |
0.429 | 0.322 | 9/16 | M14 | |
0.480 | 0.360 | 5/8 | M16 | |
0.542 | 0.406 | 11/16 | M18 | |
0.590 | 0.442 | 3/4 | ||
0.652 | 0.489 | 13/16 | M20 | |
0.697 | 0.523 | 7/8 | M22 | |
0.760 | 0.570 | 15/16 | M24 | |
0.800 | 0.600 | 1 | M25 | |
0.896 | 0.672 | 1 1/16 | M27 | |
1 1/8 | ||||
1.021 | 0.766 | 1 3/16 | M30 | |
1 1/4 | ||||
1.108 | 0.831 | 1 5/16 | M33 | |
1 3/8 | ||||
1.233 | 0.925 | 1 7/16 | M36 | |
1 1/2 | ||||
1.305 | 0.979 | 1 5/8 | M39 | |
1.430 | 1.072 | 1 3/4 | M42 | |
1.519 | 1.139 | 1 7/8 | ||
1.644 | 1.233 | 2 | M48 |
JIS schacht en vierkante afmetingen

3 | 2.5 | M1.4 |
3 | 2.5 | M1.7 |
3 | 2.5 | M2 |
3 | 2.5 | M2.3 |
3 | 2.5 | M2.5 |
3 | 2.5 | M2.6 |
4 | 3.2 | M3 |
5 | 4 | M4 |
5.5 | 4.5 | M5 |
6 | 4.5 | M6 |
6.2 | 5 | M8 |
7 | 5.5 | M10 |
8.5 | 6.5 | M12 |
10.5 | 8 | M14 |
12.5 | 10 | M16 |
14 | 11 | M18 |
15 | 12 | M20 |
17 | 13 | M22 |
19 | 15 | M24 |
Tapgattoleranties
ISO | DIN | ANSIBS | ||||||
ISO 1 | 4 H | 3 B | 4 H | 5 H | Passing zonder toeslag | |||
ISO 2 | 6H | 2B | 4 G | 5 G | 6 H | Normale passing | ||
ISO 3 | 6 G | 1B | 6 G | 7 H | 8 H | Passing met grote toeslag | ||
- | 7 G | - | 7 G | 8 G | Losse passing voor volgende behandeling of coating |
Tap tolerantie versus tolerantie op inwendige schroefdraad (moer)
Normale taptolerantie is ISO 2 (6H), welke een gemiddelde kwaliteit passing genereert tussen bout en moer. De lagere tolerantie (ISO 1) genereert een prima passing zonder ruimte op de vrijloopvlakken tussen bout en moer. De ruimere tolerantie (ISO 3) genereert een ruwe passing met een grote ruimte. Dit wordt gebruikt wanneer de moer is gecoat, of wanneer een ruime passing de voorkeur heeft. Tussen toleranties 6H (ISO2) en 6G (ISO3), en tussen 6G en 7G, zijn er ook tappen met tolerantie 6HX en 6GX. “X” betekent dat de tolerantie buiten de standaard is en wordt gebruikt voor tappen in zeer sterke of abrasieve materialen zoals gietijzer. Deze materialen leiden niet tot overmaatse problemen dus kan een hogere tolerantie worden gebruikt teneinde de gereedschapslevensduur te verlengen. De tolerantiebreedte is gelijk voor 6H en 6HX. Roltappen worden doorgaans geproduceerd met een 6HX of 6GX tolerantie.
Pijpschroefdraad heeft betrekking op de volgende standaarden:
- G schroefdraad tot ISO 228-1. Eén klasse voor inwendige schroefdraad (tap)
- Rc en Rp schroefdraad tot ISO 7-1
- NPT en NPSM tot ANSI B1.20.1
- NPTF en NPSF tot ANSI B1.20.3
Tolerantiepositionering
De tolerantiebreedte op een tap ontworpen voor een specifieke tolerantie is veel kleiner dan de tolerantiebreedte op de uiteindelijke schroefdraad. De taptolerantie is zo gepositioneerd dat de tap direct vanaf het begin de juiste schroefdraadvorm tapt. Wanneer de tap wordt gebruikt, slijt deze geleidelijk en zal uiteindelijk te klein zijn om de draad correct te tappen, wanneer deze kleiner is dan de ondertolerantie van de GO kaliber. De optimale situatie zou zijn de taptolerantie in het bovenste deel van het inwendige schroefdraaddeel te positioneren, maar dan is het risico te groot dat de tap een overmaatse schroefdraad tapt, boven de bovenlimiet van het NO-GO kaliber. Tappen met een “X” tolerantie, gebruikt voor materialen die geen overmaatse problemen veroorzaken, worden hoger gepositioneerd. Het resultaat is een langere standtijd omdat er meer slijtage kan optreden voordat de tap een te kleine schroefdraad tapt.

DIN toleranties

![]() | Schroefdraadtolerantieklassen |
Tap tolerantiezones |
ANSI toleranties

![]() | Schroefdraadtolerantieklassen |
Tap tolerantiezones |
Hoe het juiste type tap kiezen
Bij het kiezen van de juiste tap moet men rekening houden met verschillende factoren.... chevron_right
CoroTap® 400
Tappen die de draad vormen in plaats van snijden. Dit is een spaanvrije oplossing... chevron_right
Instructies voor gebruik
Gebruik voor het berekenen van basisgatmaten de juiste formules voor snijltappen. D... chevron_right
Instructies voor gebruik
Gebruik voor het berekenen van basisgatmaten de juiste formules voor snijltappen. D... chevron_right