Jak wybrać płytkę do toczenia gwintu i płytkę podporową

Wybierając najbardziej odpowiednią płytkę do toczenia gwintów dla danego zastosowania, należy wziąć pod uwagę typ płytki, boczny/promieniowy kąt przyłożenia i geometrię płytki. Te trzy czynniki mają wpływ na kontrolę wiórów, zużycie płytki, trwałość narzędzia i jakość gwintu.

Jak wybrać typ płytki

Do toczenia gwintu można wybrać jeden z trzech głównych typów płytek; płytki do pełnego zarysu, do zarysu V i płytki wielopunktowe. Każdy z typów na charakterystyczne dla niego wady i zalety.

Płytka o pełnym zarysie

Płytka o pełnym zarysie to najczęściej stosowany typ płytki. Jest wykorzystywana do obróbki pełnego zarysu gwintu, wraz z wierzchołkiem.

Zalety

• Poprawna wysokość zarysu, bruzda i wierzchołek zarysu, wytrzymalszy gwint
• Brak konieczności usuwania zadziorów z zarysu gwintu
• Mniejsza liczba przejść niż w przypadku płytek o zarysie V (duże naroże)
• Zapewnia produktywne i wydajne toczenie gwintów.

Wady

Do każdej podziałki (skoku) i zarysu potrzebna jest inna płytka.

Uwaga! Należy pozostawić naddatek na średnicy przedmiotu o wielkości 0.05–0.07 mm (0.002–0.003 cala) w celu uzyskania gwintu o odpowiedniej wysokości zarysu i wykończonych wierzchołkach grzbietu gwintu.

Płytka o zarysie V

Płytki tego typu nie wykonują fazowania wierzchołków gwintu. Z tego powodu, właściwą średnicę zewnętrzną śrub i średnicę wewnętrzną nakrętek należy obrobić przed wykonaniem gwintu.

Zalety

• Wszechstronność: te same płytki mogą być używane do obróbki gwintów o różnych podziałkach (skokach), o ile kąt zarysu gwintu (60° lub 55°) oraz promień jest taki sam
• Mniejsze zapasy magazynowe

Wady

• Mniejszy promień naroża płytki umożliwiający wykonywanie różnych skoków jest przyczyną pogorszenia trwałości
• Może występować problem z powstawaniem zadziorów

Płytka wielopunktowa

Płytki wielopunktowe są podobne do płytek do gwintów o pełnym zarysie z tą różnicą, że posiadają więcej niż jeden wierzchołek (NT>1). Płytki o dwóch wierzchołkach zapewniają dwukrotnie większa produktywność, płytki o trzech wierzchołkach - trzykrotnie większa, itd.

Zalety

• Mniejsza liczba przejść skutkuje większą trwałością, poprawą produktywności i obniżeniem kosztów narzędziowych

Wady

• Niezbędne jest zapewnienie stabilnych warunków obróbki ze względu na duże siły skrawania powstające na skutek większej powierzchni styku ostrza z materiałem
• Za ostatnim gwintem musi pozostać wystarczająca ilość miejsca do oczyszczenia ostatniego ostrza płytki i wykonania gwintu o pełnej głębokości

Jak wybrać geometrię płytki

Wybór płytki o odpowiedniej geometrii ma istotne znaczenie dla przebiegu toczenia gwintu. Geometria ma wpływ na kontrolę wiórów, zużycie płytki, jakość gwintu i trwałość.

Geometria płaska

• Wszechstronna, może być stosowana do większości materiałów
• Zaokrąglona krawędź zapewnia wytrzymałość ostrza

Ostra krawędź

• Do materiałów przywierających lub utwardzających się podczas obróbki, np. stal niskowęglowa, stal nierdzewna, materiały nieżelazne i superstopy
• Ostra krawędź skrawająca zapewnia niskie siły skrawania i małą chropowatość powierzchni

Geometria do łamania wiórów

• Do materiałów generujących długie wióry, np. materiały niskowęglowe. Może być stosowany do stali nierdzewnej, stali stopowej i materiałów nieżelaznych
• Geometria formująca wióry umożliwia bardziej ciągłą i bezobsługową obróbkę
• Nie nadają się do stosowania przy dosuwie wgłębnym promieniowym

Dowiedz się więcej na temat płytek i gatunków do toczenia gwintów

Kąt przyłożenia płytki

Kąt przyłożenia pomiędzy płytką a gwintem jest niezbędny dla zapewnienia precyzyjnego, dokładnego toczenia gwintów. Istnieją dwa rodzaje kątów przyłożenia: promieniowy (ALP) i boczny (ALF).

Boczny kąt przyłożenia

Luz między krawędziami skrawającymi a powierzchnią boczną zarysu gwintu ma istotne znaczenie dla równomiernego zużycia ostrzy płytki oraz zapewnienia przewidywalnej jakości gwintów. Konieczne jest zatem pochylenie płytki dla zapewnienia jak największego, symetrycznego odstępu od powierzchni bocznej zarysu gwintu (boczny kąt przyłożenia) i do uzyskania właściwego zarysu gwintu. Kąt pochylenia powinien być równy kątowi pochyleniu linii śrubowej gwintu.

Boczny kąt przyłożenia

Wybór płytki podporowej

Płytki podporowe decydują o kącie pochylenia płytki głównej (λ), który jest równy kątowi pochylenia linii śrubowej gwintu. Metody wyboru właściwej płytki podporowej są przedstawione w tabeli poniżej.

• Typowa płytka podporowa stosowana w wielu różnych oprawkach ma kąt pochylenia 1°
• Ujemne płytki podporowe należy stosować przy toczeniu gwintów lewych za pomocą narzędzi prawych i odwrotnie

Przykład:

• Skok=6 mm i średnica przedmiotu= 40 m: wymagana płytka podporowa 3°
• Skok=5 zwojów na cal i średnica przedmiotu= 4 cale: wymagana płytka podporowa 1°

Gwinty o małym kącie zarysu

ALP = Promieniowy kąt przyłożenia
ALF = Boczny kąt przyłożenia

W przypadku gwintów ACME, trapezowych i zaokrąglonych szczególnie ważny jest wybór odpowiedniej płytki podporowej odchylającej płytkę, ponieważ nacisk na krawędź skrawającą jest większy, a boczny kąt przyłożenia jest mniejszy.

Boczny kąt przyłożenia (ALF) zależy od zarysu gwintu

Promieniowy kąt przyłożenia

Dla zapewnienia odpowiedniego promieniowego kąta przyłożenia, płytki są pochylane w oprawce pod kątem 10° lub 15°. Dla uzyskania właściwego zarysu gwintu, w oprawkach wewnętrznych należy stosować płytki do gwintów wewnętrznych (podobnie dla narzędzi zewnętrznych).

Wielkości płytek:
11, 16 i 22 mm
(1/4, 3/8 i 1/2 cala)

Wielkość płytki:
27 mm (5/8 cala)