Delik delme işleminde aşınma ve sorun giderme

Sorun giderme

• Değiştirilebilir kesici uçlu matkaplar
• Uç kısmı değiştirilebilir matkap
• Yekpare karbür matkap

Değiştirilebilir kesici uçlu matkap

Büyük boyutlu delikler

Dönen matkap

1. Kesme sıvısı akışını artırın, filtreyi temizleyin, matkaptaki kesme sıvısı deliklerini temizleyin
2. Çevresel kenarda daha tok bir geometri deneyin (merkezi kesici ucu muhafaza edin)

Sabit (dönmeyen) matkap

1. Tornadaki hizalamayı kontrol edin
2. Matkabı 180 derece döndürün
3. Çevresel kenarda daha tok bir geometri deneyin (merkezi kesici ucu muhafaza edin)

Küçük boyutlu delikler

Dönen matkap

1. Kesme sıvısı akışını artırın, filtreyi temizleyin, matkaptaki kesme sıvısı deliklerini temizleyin
2. Merkezi kenarda daha tok bir geometri ve çevresel kenarda hafif kesme geometrisi deneyin

Sabit (dönmeyen) matkap

1. Sabit: Tornadaki hizalamayı kontrol edin
2. Sabit: Matkabı 180 derece döndürün
3. Merkezde daha tok bir geometri ve çevrede hafif kesme geometrisi deneyin

Delik içerisinde pim

Dönen matkap

1. Kesme sıvısı akışını artırın, filtreyi temizleyin, matkaptaki kesme sıvısı deliklerini temizleyin
2. Çevresel kenarda başka bir geometri deneyin ve önerilen kesme değerleri içerisinde ilerleme hızını ayarlayın
3. Matkap taşma mesafesini kısaltın

Sabit (dönmeyen) matkap

1. Tornadaki hizalamayı kontrol edin
2. Kesme sıvısı akışını artırın, filtreyi temizleyin, matkaptaki kesme sıvısı deliklerini temizleyin
3. Matkap taşma mesafesini kısaltın
4. Çevresel kenarda başka bir geometri deneyin ve önerilen kesme değerleri içerisinde ilerleme hızını ayarlayın

Titreşimler

1. Matkap taşma mesafesini kısaltın, iş parçası kararlılığını iyileştirin
2. Kesme hızını azaltın
3. Çevresel kenarda başka bir geometri deneyin ve önerilen kesme değerleri içerisinde ilerleme hızını ayarlayın

Yetersiz tezgah torku

1. İlerlemeyi azaltın
2. Kesme kuvvetini azaltmak için hafif bir kesme geometrisi seçin

Yetersiz tezgah gücü

1. Hızı azaltın
2. İlerlemeyi azaltın
3. Kesme kuvvetini azaltmak için hafif bir kesme geometrisi seçin

Simetrik olmayan delik

Delik dipte genişliyor (merkezi kesici uçta talaş sıkışması nedeniyle)

1. Kesme sıvısı akışını artırın, filtreyi temizleyin, matkaptaki kesme sıvısı deliklerini temizleyin
2. Çevresel kenarda başka bir geometri deneyin ve önerilen kesme değerleri içerisinde ilerleme hızını ayarlayın
3. Matkap taşma mesafesini kısaltın

Kötü takım ömrü

1. Kesme değeri önerilerini kontrol edin
2. Kesme sıvısı akışını artırın, filtreyi temizleyin, matkaptaki kesme sıvısı deliklerini temizleyin
3. Matkap taşma mesafesini kısaltın, iş parçası kararlılığını iyileştirin ve takım tutucu sistemini kontrol edin
4. Uç yuvasını ve vidasını hasara karşı kontrol edin
5. Özel çözümler için tipik aşınmalara bakın
6. Mümkünse aşınmaya karşı daha dayanıklı bir kalite seçin

Kırılmış kesici uç vidaları

1. Vidayı molikot ile birlikte bağlamak için tork anahtarı kullanın

Kötü yüzey kalitesi

1. İyi bir talaş kontrolüne sahip olmak için önemlidir
2. İlerlemeyi azaltın (v_f korunmalıysa hızı da arttırın)
3. Kesme sıvısı akışını artırın, filtreyi temizleyin, matkaptaki kesme sıvısı deliklerini temizleyin
4. Matkap taşma mesafesini kısaltın, iş parçası kararlılığını iyileştirin

Matkap kanallarında talaş sıkışması

Sebebi uzun talaşlar

1. Geometriyi ve kesme değeri önerilerini kontrol edin
2. Kesme sıvısı akışını artırın, filtreyi temizleyin, matkaptaki kesme sıvısı deliklerini temizleyin
3. Önerilen kesme değerleri içerisinde ilerlemeyi azaltın
4. Önerilen kesme değerleri içerisinde kesme hızını artırın

Sapma

• Delik toleransı aralık dışında
• Kötü yüzey kalitesi - geri çekme izi
• Takım gövdesinde aşınma
• Kesici uç kırılması

Talaş biçimlendirme sorunları

Uzun talaş oluşturan malzemeler, örn. paslanmaz veya düşük karbonlu çelik

Kısa talaş oluşturan malzemeler, örn. normal çelik

Uç kısmı değiştirilebilir matkap

Delik toleransları dışında

1. Uç aşınmasını kontrol edin
2. Salgıyı kontrol edin
3. İlerlemeyi azaltın
4. İş parçası kararlılığını, takım tutucu sistemini ve iş parçası yüzeyini kontrol edin
5. Uzun matkaplar için pilot/nokta delme
6. Dönmeyen uygulamalarda - hizalamayı kontrol edin

Titreşim

1. Matkap taşma mesafesini kısaltın, iş parçası kararlılığını iyileştirin ve takım tutucu sistemini kontrol edin
2. Kesme hızını azaltın
3. İlerleme/dev'i ayarlayın

Yetersiz tezgah gücü veya tork

1. Hızı azaltın
2. İlerlemeyi azaltın
3. Kesme kuvvetini azaltmak için hafif bir kesme geometrisi seçin

Silindirik olmayan delik

Delik girişte genişliyor

1. Salgıyı kontrol edin
2. İlerlemeyi ayarlayın
3. Matkap taşma mesafesini kısaltın ve takım tutucu sistemini kontrol edin
4. Daha uzun matkaplar için kısa matkapla bir pilot delik oluşturun

Kötü takım ömrü

Kesme değeri önerilerini kontrol edin

1. Kesme sıvısı akışını artırın, filtreyi temizleyin, matkaptaki kesme sıvısı deliklerini temizleyin
2. Matkap taşma mesafesini kısaltın, iş parçası kararlılığını iyileştirin ve takım tutucu sistemini kontrol edin
3. Uç yuvasını ve vidasını hasara karşı kontrol edin
4. Özel çözümler için tipik aşınmalara bakın
5. Mümkünse aşınmaya karşı daha dayanıklı bir kalite seçin

Kötü yüzey kalitesi

1. İyi bir talaş kontrolüne sahip olmak için önemlidir
2. İlerlemeyi azaltın (v_f değerini korumak önemliyse hızı da arttırın)
3. Kesme sıvısı akışını artırın, filtreyi temizleyin, matkaptaki kesme sıvısı deliklerini temizleyin
4. Matkap taşma mesafesini kısaltın, iş parçası kararlılığını iyileştirin

Matkap kanallarında talaş sıkışması

1. Gelişmiş talaş kontrolü için kesme değerlerini ayarlayın
2. Kesme sıvısı akışını artırın, filtreyi temizleyin, matkaptaki kesme sıvısı deliklerini temizleyin, kesme sıvısı konsantrasyonunu kontrol edin
3. Talaş sıkışması ile ilgili problemler aşırı matkap gövdesi aşınmasına neden olabilir
4. Talaş sıkışmasını önlemek için matkap gövdesine yapışmış iş parçası malzemelerini temizleyin

Giriş talaşı

Çevrede "iğneler"

1. Başlangıç talaşı çevresinde iğneler görülebiliyorsa aşırı aşınma riski vardır
2. Olası neden, aşağıdakilere bağlı denge bozukluğu: SalgıEğimli girişÇok yüksek ilerlemeKararsız/zayıf koşullarKöşe kırılması/aşınma

Talaş kontrolü - Optimizasyon

1. Yukarıda görüldüğü gibi talaşlar üzerindeki sıyırma izi, delik kalitesini negatif olarak etkileyen talaş sıkışmasının işaretidir. Delik kalitesini iyileştirmek için öneri ilerlemeyi azaltmak ve mümkünse hızı artırmaktır

Yekpare karbür matkap

Giriş talaşı – Yekpare karbür/uç kısmı değiştirilebilir matkaplar

Çevrede "iğneler"

1. Başlangıç talaşı çevresinde iğneler görülebiliyorsa aşırı aşınma riski vardır
2. Olası neden, aşağıdakilere bağlı denge bozukluğu: SalgıEğimli girişÇok yüksek ilerlemeKararsız/zayıf koşullarKöşe kırılması/aşınma

Talaş kontrolü - Optimizasyon

1. Yukarıda görüldüğü gibi talaşlar üzerindeki sıyırma izi, delik kalitesini negatif olarak etkileyen talaş sıkışmasının işaretidir. Delik kalitesini iyileştirmek için öneri ilerlemeyi azaltmak ve mümkünse hızı artırmaktır

Delik delme işlemlerinde aşınma tipleri

• Değiştirilebilir kesici uçlu matkaplar
• Uç kısmı değiştirilebilir matkap
• Yekpare karbür matkap

Değiştirilebilir kesici uçlu matkaplar

Serbest yüzey aşınması

Dengelendiğinde serbest yüzey aşınması tercih edilen aşınma tipidir. Serbest yüzey aşınması aşağıdakilere yol açabilir:

• Yetersiz yüzey kalitesi
• Delik toleransı aralık dışında
• Güç artışı

Krater aşınması

Merkezi kesici uç

Çevresel kesici uç

Krater aşınması aşağıdakilere yol açabilir:

• Zayıf kesme kenarı, kenarın kırılmasına neden olabilir ve kötü talaş oluşturur
• Yetersiz yüzey kalitesi
• Güç artışı

Plastik deformasyon

Çökme

Baskı

Kenar çökmesi veya kalkması, kötü talaş kontrolüne, yetersiz yüzey kalitesine ve deliğin tolerans dışı olmasına neden olabilir.

Kesme bölgesinde çentiklenme/tanecik kopması

Kesme bölgesinde çentiklenme/tanecik kopması aşağıdakilere yol açabilir:

• Aşırı serbest yüzey aşınması
• Yetersiz yüzey kalitesi

Kırılma

Kırılma aşağıdakilere yol açabilir:

• Takım kırılması
• Zarar gören iş parçası

Talaş yığılması (BUE)

Talaş yığılması aşağıdakilere yol açabilir:

• BUE talaş ile sıyrıldığında yetersiz yüzey kalitesi ve kenarda tanecik kopması
• Kesici kenarda çentiklenme (tanecik kopması)

Uç kısmı değiştirilebilir matkap

-PM geometrisi için farklı malzemelerde tipik aşınma

Alaşımsız çelik / CMC01.1

• Sınır / çevre aşınması, çentik olarak başlar ve sınır genişliği boyunca kanal içerisine doğru büyür
• Ana kenarda sürekli büyüyen aşınma

Düşük alaşımlı çelik / CMC02.2

• Ana kenarda/sınırda köşeye yakın sürekli büyüyen aşınma

Serbest yüzey aşınması

Ana kenarda serbest yüzey aşınması

Dairesel kısımda serbest yüzey aşınması

Dengelendiğinde normal ve tercih edilen aşınma tipi

Plastik deformasyon

Çentiklenme

Çevre dairesinde tanecik kopması

Ana kenarda tanecik kopması

Ön delik delinmiş parçalarda delme yapılırken çentiklenme (tanecik kopması) yaygın görülen bir aşınma şeklidir. Uç açısı önceden açılan delikte daha küçük olduğunda kararlılık yetersizdir ve köşelerde hasar oluşabilir. Uç açıları üzerindeki toleranslar birbirine uygun olmadığında da bu durum yaşanabilir. Özel üretilen matkaplarla ve frezelenerek üretilen altı düz deliklerle bu durum önlenebilir.

Talaş yığılması

BUE alanından tam olarak kaçınamıyorsanız, matkabın en güçlü bölümünde BUE'yi belirleyecek bir hız hesaplaması yapın (=çapın %50'si).

Harici kesme sıvısı kullanımı talaş tahliyesini negatif bir şekilde etkileyebilir.

BUE'yi matkabın merkezine doğru
hareket ettirmek için kesme hızını arttırın

BUE'yi çevreye kaydırmak ya da ortadan kaldırmak için
kesme hızını düşürün

Yekpare karbür matkap

Serbest yüzey aşınması

Ana kenarda serbest yüzey aşınması

Dairesel kısımda serbest yüzey aşınması

Dengelendiğinde tercih edilen aşınma tipi

Keski kenarında serbest yüzey aşınması

Keski kenarındaki serbest yüzey aşınması, kötü merkezleme sebebiyle delik kalitesini de etkiler.

Çentiklenme

Çevre dairesinde tanecik kopması

Ana kenarda çentiklenme (tanecik kopması)

Ön delik delinmiş parçalarda delme yapılırken çentiklenme (tanecik kopması) yaygın görülen bir aşınma şeklidir. Uç açısı önceden açılan delikte daha küçük olduğunda kararlılık yetersizdir ve köşelerde hasar oluşabilir. Uç açıları üzerindeki toleranslar birbirine uygun olmadığında da bu durum yaşanabilir. Özel üretilen matkaplarla ve frezelenerek üretilen altı düz deliklerle bu durum önlenebilir.

Matkap kırılması

Talaş yığılması

BUE alanından tam olarak kaçınamıyorsanız, matkabın en güçlü bölümünde BUE'yi belirleyecek bir hız hesaplaması yapın (=çapın %50'si).

Harici kesme sıvısı kullanımı talaş tahliyesini negatif bir şekilde etkileyebilir.

BUE'yi matkabın merkezine doğru
hareket ettirmek için kesme hızını arttırın

BUE'yi çevreye kaydırmak ya da ortadan kaldırmak için
kesme hızını düşürün

Tipik aşınma

Malzemeden bağımsız

• Her zaman serbest yüzey aşınması
• Tanecik kopması nadiren görülür Uygulama güvenliği

Alaşımsız çelik / CMC01.1

• Sınır / çevre aşınması Aşınma bir çentik olarak başlarKöşeye doğru büyür

Düşük alaşımlı çelik / CMC02.2

• Köşe aşınması

Yüksek alaşımlı çelik / CMC03.11

• Önemli serbest yüzey aşınması
• Köşede küçük hasar

Köşe tasarımı

Dikkat!

• Takviyeyi aşınma olarak yanlış algılamayın